Boeren wapenen zich tegen gevolgen El Nino

El Niño, het nieuws stond er bol van de afgelopen weken. Het weerfenomeen zorgde dit jaar voor extreme droogte in met name Afrika, het gebied ten zuiden van de Sahara, en heeft op veel plekken tot een stille ramp geleid. Oogsten mislukten met als gevolg dramatische voedseltekorten voor miljoenen mensen. Onze Agrics boeren hadden meer geluk, in het westen van Kenia en het noorden van Tanzania viel wel voldoende regen. Maar wat is El Niño eigenlijk en wat kunnen boeren doen om zich te wapenen tegen zo’n ramp? We vragen het Hylke de Vries, onderzoeker bij het KNMI.

“Tijdens een El Niño is het zeewater langs de evenaar in de oostelijke Stille Oceaan, dus voor de kust van Peru en Ecuador, over een groot gebied tot wel drie graden warmer dan normaal.” legt Hylke uit. “Dit gaat samen met een verandering van de grootschalige windpatronen, en dus van vochttransport, wolken en uiteindelijk neerslag (regen). El Niño beïnvloedt zo het weer in grote delen van de wereld. In sommige gebieden regent het meer, maar in andere (Indonesië, zuidelijk Oost-Afrika, Ethiopië, Somalië) valt minder regen. Met enorme gevolgen voor de bevolking. El Niño is een natuurlijk proces dat zich eens in de twee tot zeven jaar voordoet. Zijn invloed is zo groot dat (zelfs) de wereldgemiddelde temperatuur in El Niño jaren systematisch hoger is. El Niño heeft ook nog een “zusje”, La Niña, die het omgekeerde tot gevolg heeft. Winden draaien om en de temperatuur van het zeewater voor de kust van Ecuador koelt af. Die situatie verhoogt juist de kans op overstromingen in de voorheen droge gebieden."

De gebieden waar Agrics actief is vormen nu de graanschuren voor Oost-Afrika



Credit foto links: Tuko

De dans ontsprongen
De gebieden waar Agrics opereert, onze sociale onderneming die boeren zaden en mest op krediet levert, ontsprongen de El Niño dans dit jaar. In het noorden van Tanzania viel zelfs wat meer regen dan verwacht met als gevolg ruime oogsten voor de 40.000 Agrics boeren. Daarmee vormen deze gebieden nu de graanschuren voor een groot deel van Oost-Afrika. Maar El Niño en zijn zus La Niña zijn weerbarstig en het is niet gezegd dat in een volgende cyclus het weerfenomeen weer aan onze boeren voorbij gaat.

Verzekeren van de oogst
Wat kunnen boeren doen om de schade te beperken? Een internationaal onderzoek van Swiss Re toont aan dat landbouwverzekeringen van grote waarde kunnen zijn. Dit soort verzekeringen zitten inmiddels in een groeimarkt maar in de meeste landen in Afrika is het aanbod nog minimaal. Eind vorig jaar sloegen Achmea Foundation en ICS de handen al ineen: Achmea draagt met een gift en een lening bij aan de opschaling van de activiteiten van Agrics. Daarnaast heeft het Nederlandse verzekeringsbedrijf ook twee medewerkers vrijgemaakt die ICS gaan adviseren bij het ontwikkelen van verzekeringsproducten voor kleine boeren die hen helpen de risico’s beter te beheersen.

Aan het weer kunnen we niet veel veranderen maar risicobeheersing is wel mogelijk


Arjen van Iwaarden en Tom Schouwenaar van Achmea reisden in april af naar Kenia om te onderzoeken naar wat voor soort verzekeringsproducten vraag is bij boeren. Veel boeren kennen de bestaande producten niet, begrijpen ze niet goed of gaan er vanuit dat ze duur zijn. Bovendien is er wantrouwen tegen financiële instituties. Dat maakt de uitdaging des te groter om met betrouwbare producten te komen die de kwetsbare boeren kunnen helpen. De verzekeringen waar onderzoek naar gedaan wordt zijn verzekeringen voor de oogst, levensverzekeringen en inkomensverzekeringen. Want met het mislukken van de oogst is er niet alleen niets te eten, ook het aanvullende inkomen valt volledig weg.


Tom Schouwenaar van Achmea in gesprek met Raymond Chepkwony van Agrics

Voorkomen is beter dan genezen
Maar er zijn meer oplossingen. Zo bestaan er bijvoorbeeld zaadvarianten die beter bestand zijn tegen droogte. Door op tijd in te spelen op bijvoorbeeld weersverwachtingen kan een hoop leed worden voorkomen. Geodatics, een van de andere sociale ondernemingen van ICS, gaat boeren gedetailleerd adviseren over hun stuk landbouwgrond. Geodatics brengt informatie uit verschillende bronnen samen om tot een zo compleet mogelijk advies te komen voor boeren. Dat advies gaat onder meer over de beste zaadvarianten voor het type grond, de ideale hoeveelheid en verhouding te gebruiken kunstmest en over het beste tijdstip om te zaaien en te oogsten. Geodatics maakt gebruik van weersvoorspellingen en geologische data en combineert die met een uitgebreid profiel van de boer en satellietdata. Satellieten maken gedurende het seizoen foto’s van het landschap waardoor het groeiproces van de gewassen goed gemonitord kan worden en het advies bijgesteld indien nodig.

Steun boeren in Oost-Afrika!
ICS doet er via haar sociale ondernemingen alles aan om de oogst van boeren in Oost-Afrika flink te verbeteren. We leveren zaden en mest op krediet en trainen boeren in nieuwe landbouwmethodes. We adviseren boeren over hun grond, bieden hen een eerlijke en transparante afzetmarkt én introduceren landbouwverzekeringen. Deze activiteiten zijn letterlijk van levensbelang omdat ze zorgen dat arme boeren verzekerd zijn van voldoende voedsel en een aanvullend inkomen, ieder jaar opnieuw. Steun ICS daarom vandaag nog!